India is Ayurveda

8 april 2022

De geneeswijze Ayurveda is duizenden jaren oud. Bij deze moeder van alle geneeswijzen draait het allemaal om de balans tussen lichaam, geest en ziel. Het is een holistische benadering van gezondheid en welzijn die zich richt op het in balans brengen van lichaam, geest en ziel. In de alternatieve hoek zit ayurveda al lang niet meer: de Wereldgezondheidsorganisatie heeft ayurveda officieel erkend als wetenschappelijke geneeskunde. ‘ayus’ wat betekent ‘leven’, en ‘veda’, wat ‘kennis’ betekent. Ayurveda betekent dus 'Kennis van het Leven'. Volgens Ayurveda is elk individu uniek en heeft een specifieke lichaamsconstitutie 'prakriti'. Deze prakriti wordt bepaald door de drie fundamentele energieën van het lichaam, bekend als de 'dosha's': Vata, Pitta en Kapha. Een verstoring van deze dosha's wordt beschouwd als de oorzaak van ziekte en inbalans. Wilt u ervaren wat ayurveda voor u kan betekenen? Boek dan een kuur in India. Nergens anders vindt u zoveel kennis en ervaring bij elkaar. Onze wellness reisexperts informeren u graag!

De oorsprong

Duizenden jaren geleden ontstond in India een holistische natuur- geneeswijze. Tijdens de Vedische beschaving (1500-500 v.Chr.) werd alle heilzame kennis van die tijd vastgelegd in heilige geschriften, die eeuw na eeuw zijn doorgegeven. Bij ons nu bekend als ayurveda. Ayurveda is een samenstelling van twee woorden: ‘ayus’ dat leven betekent, en ‘veda’ dat wetenschap betekent. Ayurveda is dus letterlijk vertaald: de wetenschap van het leven. Anno nu is ayurveda nog steeds een populaire gezondheidsleer en de aandacht voor deze holistische benadering van ziekte en gezondheid groeit ook in Nederland. Ayurveda gaat ervan uit dat alle energieën in lichaam en geest in balans moeten zijn. Wordt dat evenwicht verstoord, dan worden we ziek. Een consult bij een ayurveda-arts verloopt dus heel anders dan bij onze Nederlandse huisarts. Die zal zich vooral richten op de klachten en symptomen, de ayurveda-arts kijkt naar je uiterlijke kenmerken, je tong, je pols en je ogen. Met gerichte vragen zal de ayurveda-arts dan vaststellen welke energieën uit balans zijn.

Vijf elementen

De ayurveda stelt dat alles in het universum (dus ook de mens) bestaat uit vijf elementen: lucht, water, vuur, aarde en ether. Die elementen vinden we terug in de mens als ‘dosha’. Er zijn drie dosha’s: vata (lucht en ether), pitta (vuur en water), en kapha (aarde en water). Ieder mens heeft een uniek dosha en die bepaalt je lichaamsbouw, je karak- tereigenschappen, je gedrag, maar ook je aanleg voor ziekte. Dosha betekent letterlijk: dat wat verandert. Het dosha waarmee je geboren bent, verandert tijdens je leven met je mee. Zijn de dosha’s met elkaar in evenwicht, dan voelen we ons gezond. Zijn sommige dosha’s te krachtig of te zwak, dan loop je risico op lichamelijke en soms ook mentale klachten. Een ayurvedische behandeling of kuur bestaat nooit uit één ding. Juist de optelsom van medicinale kruiden en oliën, massages, voedingsadviezen of speciale reinigingskuren geven het beste effect. Ze zorgen ervoor dat de opgebouwde giftige stoffen in lichaam en geest worden verwijderd of geneutraliseerd, en dat de energie weer kan stromen. Op die manier worden de interne genezende processen gestimuleerd. In feite kan het lichaam zo zichzelf genezen.

India voor 'het echte werk'

Op heel veel plaatsen kun je ayurveda-massages krijgen of een ayurvedakuur volgen. Maar ‘het echte werk’ vindt u toch vooral in India. Dit land is de bakermat van ayurveda en elke ayurvedatherapeut moet er een jarenlange opleiding volgen voordat hij of zij aan de slag mag. In dit land wordt – met steun van de regering – veel onderzoek gedaan naar de geneeskrachtige werking van kruiden en behandelmethodes. Ayurveda is een officiële studie aan een groot aantal universiteiten en wordt in India in duizenden ziekenhuizen gepraktiseerd. Nergens ter wereld vind je zoveel kennis bij elkaar, die van arts op arts en van therapeut op therapeut wordt overgedragen. India heeft een groot aantal hoogopgeleide ayurvedische artsen en therapeuten die een strenge opleiding en opleiding in de ayurvedische geneeskunde hebben gevolgd. Deze artsen en therapeuten zijn goed thuis in de principes en werkwijze van ayurveda en weten hoe behandelingen afgestemd worden op de specifieke gezondheidsbehoeften en onevenwichtigheden van een individu. Waar ayurveda gepraktiseerd wordt, daar speelt bovendien yoga een grote rol. Die twee vullen elkaar aan en horen bij elkaar als yin en yang.

Excursies even on hold

India heeft als vakantieland heel veel te bieden – maar gaat u voor een (korte) ayurvedakuur, dan bestaat de kans dat u niet zoveel van het land zult zien. Een ayurvedakuur is bedoeld om lichaam en geest tot rust te brengen, te reinigen en nieuwe energie op te doen. Zo’n kuur is best intensief: u krijgt niet alleen verschillende behandelingen per dag, ook alle maaltijden - met zorg voor u bereid - worden aangepast aan uw dosha. In de eerste week moet uw lichaam wennen aan zo’n kuur. U wordt dan ook regelmatig gecheckt door de ayurveda-arts. Een excursie zou die kuur doorbreken. Uw lichaam krijgt dan niet de rust en regelmaat die het nu nodig heeft. Ook ayurvedisch eten is lastig wanneer u niet in het hotel bent. Reizen in een auto of bus met airco past ook niet in de ayurvedische filosofie. Wilt u toch wat van het land zien, dan is het beter een langere vakantie te plannen. U kunt dan eerst gaan rondreizen om het land te ontdekken, om vervolgens af te sluiten met een welverdiende ayurvedakuur. Of boek een langere ayurvedakuur, waarbij u eerst een volle kuurweek ondergaat, en in de tweede of derde week af en toe een excursie gaat doen. De behandelingen worden dan om de uitstapjes heen gepland.

Gezond, vers maar vooral: lékker

Een belangrijk onderdeel van de ayurvedakuur is het eten. Door de juiste voedingsmiddelen te eten, kunt u uw dosha meer in balans brengen. Het gaat erom dat uw maaltijd alle smaken in precies de juiste verhouding bevat: zoet, zuur, zout, bitter, scherp of wrang. Dat ayurvedische maaltijden heel lekker en afwisselend kunnen zijn, bewijzen de chefs in onze resorts. Zij koken met verse, lokale ingrediënten de heerlijkste gerechten! Er zijn diverse soorten curry’s met rijst en groenten, salades, soep en soms wat vis of kip. Wat niet in het ayurvedische dieet past, is koffe, alcohol en voedsel dat veel suiker of vet bevat. U eet dus vooral heel gezond, vers en lekker. In sommige resorts bereidt de chef een maaltijd op maat, precies afgestemd op uw dosha volgens de instructies van de ayurveda-arts. In andere hotels worden de maaltijden geserveerd in buffetvorm. Bij elk gerecht staat dan een kaartje waarop u kunt lezen voor welke dosha het gerecht geschikt is. Zo kunt u zelf de beste keuzes maken. Goed om te weten: vaak is de lunch de grootste maaltijd van de dag. Tot slot nog een tip: tijdens een ayurvedakuur ondergaat u zo’n een tot twee behandelingen per dag. Dat is best intensief. Niet alleen lichamelijk, maar geestelijk kan dat ook heel wat losmaken. Neem dus voldoende rust tussendoor en probeer op tijd naar bed te gaan ’s avonds.